taalideetjes

Groep: groep1,groep2
Vakgebied: Taal: taal
Thema: overige
Omschrijving: Vijf lessen over taal voor kleuters
Zoekwoorden: spreken luisteren benoemen samenvatten gedicht tekenen illustreren regenboog boerderij emotie gevoel

Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl
Opzet van de lessen

het thema boekpromotie.
Omdat kleuters over het algemeen nog niet kunnen lezen hoort
bij mijn thema het domein (kerndoelen) ‘spreken en
luisteren’ en niet zoals in hogere groepen het domein
’lezen’.
De opzet van deze leerlijn is dat ik in iedere les als
uitgangspunt een verhaal/ prentenboek/ gedicht neem. Van
daaruit komt een verwerkingsactiviteit die met taal te maken
heeft en zoveel mogelijk communicatief is of beantwoordt aan
een doelstelling. Deze verwerkingsactiviteiten verschillen
en zijn niet altijd klassikaal. Omdat in de klas gewerkt
wordt met kiezen voor je eigen werkje, kunnen soms dus ook
zelf kinderen kiezen of ze hieraan meedoen of niet.

Domein A; Spreken en luisteren

Kerndoelen;
1. De leerlingen weten dat men kan luisteren en spreken met
verschillende doelen.

2. De leerlingen kunnen;
- de inhoud en de bedoeling van wat er tegen hen gezegd
wordt begrijpen
- vragen stellen om informatie te verzamelen over een door
henzelf gekozen onderwerp
- verslag uitbrengen
- iets uitleggen
- hun ervaringen, meningen, waardering of afkeuring op
persoonlijke wijze weergeven
- deelnemen aan een formeel gesprek

3. De leerlingen kunnen bij het realiseren van het
voorgaande in voorkomende situaties gebruik maken van
communicatiemiddelen.

Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl
Les 1

Doelen
- de leerlingen kunnen deelnemen aan het kringgesprek
- de leerlingen kunnen luisteren, het verhaal volgen en
begrijpen wat er in het verhaal gebeurd
- de leerlingen kunnen hun ervaringen, mening, waardering of
afkeuring op persoonlijke wijze weergeven

Activiteit
Ik lees het prentenboek ‘Monkie’ interactief voor. Dit houdt
in dat het voorlezen een interactie tussen jou en de
kinderen is. Je kan dus bijvoorbeeld terug vragen aan de
kinderen na twee bladzijdes wat er is gebeurd, wat ze zien
op de bladzijde, aanwijzen waar het om gaat, wat ze denken
wat er nu gaat gebeuren (voorspellen), laten samenvatten wat
er tot nu toe is gebeurd, enzovoorts.
Dit boek gaat over een jongetje dat zijn knuffeldier
kwijtraakt, daar gebeurt vervolgens van alles mee en
uiteindelijk vindt de jongen zijn knuffel (Monkie) weer
terug.
Na het voorlezen houden we een nagesprek over het boek en
over knuffels. Ik wil dan ook proberen om met de kinderen
oplossingen te bedenken hoe je je knuffel niet kwijt kan
raken. Bijvoorbeeld door een tas voor hem te maken, een doos
versieren als bed of een naamkaartje met adres geven. Een
aantal kinderen mogen dan deze oplossingen daadwerkelijk
gaan maken.

Benodigdheden
Monkie- Dieter Schubert & Ingrid
Knutselspullen

Les 2
Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl

Doelen
- de leerlingen kunnen verslag uitbrengen van hetgeen ik heb
voorgelezen
- De leerlingen kunnen het verhaal dramatiseren

Activiteit
Ik lees het verhaal ‘Een ijsbeer in de tropen’ voor. Daarna
bespreek ik het verhaal met de kinderen en vraag ik ze om
het verhaal terug te vertellen. Als dat een beetje lukt
vraag ik wie het verhaal zouden willen naspelen. Ik verdeel
de rollen. Ik lees dan weer samenvattend het verhaal voor
terwijl de kinderen het verhaal mee spelen. Als dit heel
goed gaat, kunnen de kinderen misschien ook het verhaal
naspelen zonder dat ik dan voorlees.

Benodigdheden
IJsbeer in de tropen -

Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl
Les 3

Doelen
- De leerlingen begrijpen wat er wordt verteld
- De kinderen kennis laten maken met gedichten
- Het gedicht proberen te visualiseren voor de kinderen

Activiteit
Ik lees het gedicht ’Alle kleuren van de regenboog’ voor.
Daarna vraag ik aan de kinderen waar het gedichtje over
gaat, wat er gebeurd, welke kleuren het olifantje dan nu
heeft, enzovoorts.
Ik lees het gedicht nog een keer voor en laat ook de kleuren
zien die in het gedichtje voor komen. Ik vraag de kinderen
ook mee te tellen. Als ik het dan nog een keer voorlees
vraag ik de kinderen het met mij mee op te zeggen, of alleen
of samen voor te dragen.
Daarna krijgen de kinderen die daarvoor kiezen het gedicht
op papier en de bedoeling is dan dat ze het gedicht
uittekenen (oudste kleuters) of dat ze het laatste olifantje
met alle kleuren schilderen.

Benodigdheden
Gedicht
Gedicht op papier aantal malen
Kleurpotloden/ verf/ kwasten/ papier

Alle kleuren van de regenboog

Er woonden zeven olifantjes in een dierentuin
De een was groen, de ander rood, de derde die was bruin

De vierde blauw, de vijfde geel, de zesde die was zwart
De zevende roze en die vond dat heel apart

Maar ’t kleine zwarte olifantje vond het jammer dat
Hij niet zoals zijn vriendjes ook een vrolijk kleurtje had

Dus verfde hij zichzelf en na een uurtje was hij droog
Nu heeft hij alle kleuren van de grote regenboog

Marianne Busser & Ron Schroder het grote versjesboek

Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl
Les 4

Doelen
- Ik wil de woordenschat van de kinderen hiermee uitbreiden
- De kinderen leren verbanden te leggen tussen woorden, nl.
wat hoort bij het thema ‘boerderij’

Activiteit
Ik lees het prentenboek ‘Plons!’ interactief voor. Dit boek
gaat over een varken op een boerderij dat hij ook in het
water wil. Alle dieren lachen hem uit maar hij springt
uiteindelijk toch in de sloot.
Aan de hand van dit boek wil ik het hebben over
boerderijdieren. Welke dieren waren er op deze boerderij?
Welke dieren kunnen er nog meer op de boerderij zijn? Hoe
heet een kleine koe (kalf), paard (veulen), kip (kuiken)
varken (zeug)? Wat doen paarden (hinniken) schapen (blaten)?
Waar staat een koe (in de wei), hoe heet het huis van het
varken (stal)?
Als verdere verwerking heb ik een werkblad waarop je de
juiste volwassen dieren bij de kleine dieren met elkaar moet
verbinden.

Benodigdheden
Plons! Martin Waddel & Jill Barton
Werkblad boerderijdieren

Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl
Les 5

Doelen
- Kinderen leren emoties te verwoorden
- Kinderen leren emoties te herkennen en uit te beelden
- De kinderen kunnen hun ervaringen, mening, waardering of
afkeuring op persoonlijke wijze weergeven
- door goede vragen te stellen, het beste uit de kinderen te
halen

Activiteit
Ik lees het verhaal ‘Verdwaald’ van Jip en Janneke voor. Jip
en Janneke verdwalen, dan worden ze een beetje bang, dan
komen ze weer terug en zijn de moeders eerst heel boos dat
ze weg waren en dan blij omdat ze weer terug zijn.
Eerst bespreken we het verhaal gewoon, wat is er gebeurd,
zijn jullie ook wel eens verdwaald, enzovoorts. Aan de hand
van dit verhaal vraag ik hoe Jip en Janneke en de moeders
zich voelden en hoe je er dan uit ziet. Dan laat ik platen
zien uit ‘een doos vol gevoelens’ en vraag wat deze kinderen
uitbeelden. Wie kan dat ook, iets laten zien zonder te
praten, hoe heet dat dan, hoe je je voelt?. Hoe kijk je als
je boos, verdrietig, blij, teleurgesteld bent? Wanneer ben
je dat? Hoe loop je dan?
Dan heb ik voor een groepje kleuters die dat willen een
werkblad waarop een aantal plaatjes staan van gebeurtenissen
(bijvoorbeeld twee kinderen die elkaar duwen) en daarbij
moeten ze dan een van de vier gezichtjes plakken (blij/
verdrietig/ boos/ angstig). Daarna wil ik van ze horen
waarom ze denken dat dat gezichtje daarbij hoort en hoe wat
daar precies gebeurt.

Benodigdheden
Verhaal
Platen uit ‘een doos vol gevoelens’
Werkblad ‘gevoelens’