themaopzet water

Groep: groep1,groep2
Vakgebied: algemeen
Thema: water
Omschrijving: Heel aantal leuke ideetjes die je met het thema water kunt behandelen! In verschillende vakgebieden.
Zoekwoorden: water taal vouwen knutselen lezen luisteren gym rekenen bewegen

Themaopzet, thema water.

Waarom hebben we voor dit thema gekozen?
We hebben voor het thema water gekozen, omdat de kinderen er heel vaak mee in aanraking
komen zonder dat ze daar eigenlijk besef van hebben. Ze weten niet goed waar het water
vandaan komt en hoe het schoon gemaakt wordt en alle andere dingen die je allemaal nog met
water kunt doen. We willen ze daarom juist de mogelijkheden van water laten zien en ze er
mee laten spelen.
We hebben voor de volgende wereldoriënterende vakken gekozen: biologie en
aardrijkskunde. Ze staan allebei in verbinding met water. Biologie, vanwege de dieren en
planten die er in het water leven en aardrijkskunde vanwege de ligging van het water
(rivieren, zeeën).

Water maakt vele brede en specifieke ervaringen mogelijk:

Het is een elementaire en natuurlijke materiaal; al spelend ervaart het kind de
verbondenheid met aarde en elementen.

Het versterkt de gevoeligheid van de handen; sensopatisch spel.

Ze leren de betekenis van: drijven, zinken in combinatie met materialen zoals steen,
hout, ijzer en plastic.

Door te vullen en gieten leren kinderen inhouden en maten te schatten.

Woordweb:
Zie volgende bladzijde.

De kernactiviteiten:

Spelactiviteiten:

Gymles:

toestellenbaan, krokodillenspel.

Muziek:

een les met de paraplu (hard, zacht regenen)

De watertafel: Bij de watertafel vind je: emmers, waterrad, bootjes, spullen die wel en
die niet drijven zoals steentjes en kurken. Wanneer er veel spullen te vinden zijn bij
een tafel zal een kind meer ontdekken. Bij de watertafel ontdekt het kind dat sommige
dingen drijven en andere zinken. Bij de zandtafel kan een kind bouwen en daarmee de
motoriek en het inzicht trainen.

Gespreksactiviteiten:

Kringgesprek:
over wat er in het water leeft. (planten en vissen)

Kringgesprek:
over wat je allemaal met water doet in huis.

Woordweb:

begin van het thema, woorden rond het woord water.

Voorlezen:

prentenboeken voorlezen en vervolgens er met de leerlingen

over praten.

Liedje aanleren:
* visje, visje in het water

* tikke, takke regen.

Versje aanleren:
over de regendrop.

Je kunt spullen mee laten nemen, of zelf meenemen en daar met de kinderen over gaan
praten.

Constructieve en beeldende activiteiten:

Kijkdoos:

over wat er onder water leeft.

Vouwwerkjes:
vis, eend. Hierbij trainen ze de fijne motoriek.

Knutselwerkje:
mooiste vis van de zee maken (schubben scheuren)

Onderzee wereld maken met wasco en ecoline.

Vis inkleuren met kleurpotloden en dan uitknippen en bestrijken met slaolie.

Video.

De kinderen kleuren kleurplaten die met het thema te maken hebben in. Ze oefenen de
fijne motoriek hiermee.

De kinderen richten een echt aquarium in, in de klas. Hierbij beslissen ze, onder
begeleiding van een leerkracht, wat de optimale omgeving is voor de toekomstige
aquarium bewoners.

Lees en schrijfactiviteiten:

Stempelkaarten:
woorden stempelen bij de plaatjes.

Voorlezen:

boeken met het thema voorlezen.

De klas een naam geven.

Leeshoek:

hoek met boeken zodat de leerlingen zelf boeken kunnen

bekijken. Niet alleen prentenboeken maar ook informatieve

boeken.

Wanneer je een 'water ontdektafel' hebt gemaakt, kun je de kinderen bij alle
voorwerpen bordjes laten maken.

Reken en wiskunde activiteiten:

Meer of minder water:
met bekers laten zien waar meer of minder water

inzit.

Telrij met plaatjes en getallen: sorteren en op volgorde leggen.

Onderzoeksactiviteiten en excursies:

Drijven en zinken.

Het zuiveren van water.

Watertafel.

De washoek in het huis.

Excursie:
naar de waterzuivering.

Bij de dichtstbijzijnde sloot kunnen de kinderen onder begeleiding het water

onderzoeken. Het water kan worden onderzocht op: waterdiertjes, geur en helderheid.

De kinderen vergelijken verschillende soorten water op kleur en geur. Je kunt hiervoor

de volgende soorten water gebruiken: regen, zee, sloot en kraanwater.

Op de ontdektafel vinden de kinderen allerlei spullen die met het thema te maken

hebben.

Extra informatie bij bepaalde kernactiviteiten:

Kernactiviteit: Water in huis – wassen

Richt een badderhoek in. Met een badjas, slippers, handdoeken, washandjes, een spiegel,
allerlei toiletspullen, slang met douchekop, douchegordijn, douchemat, een grote doos kan als
bad dienen, denk ook aan waterspeeltjes. De kinderen kunnen spelen in de badderhoek dat ze
een bad of een douche nemen. Waarom ga je in bad of onder de douche? Wat heb je daar bij
nodig? Wat doe je eerst? En daarna? Wat ga je met je natte haren doen?

Een afwashoek bij de huishoek inrichten. Met een afwasteiltje, afdruiprekje, serviesgoed,
afwasborstel, pannenspons, theedoek, lege fles afwasmiddel. Hier kunnen de kinderen de
afwas doen.

De wasmachine. Maak zelf, van een grote kartonnen doos een wasmachine en eventueel ook
een droger. Zorg voor een wasmand, wasgoed zoals handdoeken, kleding e.d., lege
wasmiddeldozen en -flessen, een waslijn of droogrekje, wasknijpers, een strijkplankje en
strijkbout. De kinderen kunnen spelen dat ze de was doen. Ze sorteren de was (licht - donker).
Ze stoppen de was het met wat wasmiddel in de wasmachine. Welk wasprogramma moet er
gekozen worden? De schone was wordt opgehangen of in de droger gestopt. Daarna wordt het
gestreken en gevouwen.

Kernactiviteit: Drijven en zinken.

Didactische werkvormen
Inhoud
Tijd
Inleiding
Ik heb hier een aantal voorwerpen meegenomen. We gaan zo kijken
welk van deze voorwerpen er blijven drijven en welk van deze
voorwerpen er zinken naar de bodem van de bak. De voorwerpen zijn:
een steen, een kurk, een houtje, een bierdopje, een flesje, een spons en
een visje. Welke zullen er zinken denken jullie? En welke zullen er
blijven drijven?
5 min.
Kern
We beginnen met het laten vallen van de voorwerpen. Waarom zullen
ze zinken of blijven drijven?

De steen zinkt, omdat hij zwaar en massief is.

Een kurk drijft, omdat er lucht tussen zit en omdat het geen zware
stof is.

Een houtje drijft, omdat het massief is en hout bijna geen water
opneemt en het is niet zo zwaar.

Een bierdopje drijft en zinkt, het drijft wanneer er geen water in
komt en het met de kartels naar boven ligt.

Een flesje drijft, omdat er lucht in zit en het is van plastic.

Een spons drijft en zinkt, het drijft wanneer het nog bijna geen
water heeft opgenomen dat komt door de lucht die erin zit en het
zinkt dus wanneer het veel water heeft opgenomen.

Een visje drijft en zinkt niet maar het “zweeft” in het water. Een
visje die zwemt. Dat komt door de schubben die een vis heeft en
de vinnen en staart zorgen ervoor dat de vis zich voort kan
bewegen in het water.
15 min
Afsluiting
Jullie hebben nu een aantal dingen gezien die blijven drijven of die
zinken. Misschien zie je in het klaslokaal nog een aantal dingen
waarvan je zeker weet dat ze drijven of zinken. Misschien kunnen we
het uitproberen in de waterbak. Maar we hebben als laatste gezien dat
het visje niet blijft drijven en ook niet zinkt. Ik wil jullie daar nu een
liedje over aan gaan leren.
5 min.

Leeractiviteiten
(Wat doen de leerlingen?)
Organisatie / materialen.
Inleiding
De leerlingen luisteren naar de
bedoeling van de les en ze bedenken
welke voorwerpen er zullen zinken of
drijven.
Zorgen dat iedereen in de kring zit en
dat alle voorwerpen in de klas aanwezig
zijn. Zorgen dat de waterbak in het
midden van de kring staat.
Kern
De leerlingen denken mee over welk
voorwerp er zinkt of drijft. Ze
bedenken ook waarom het zinkt of
drijft. Ze luisteren naar de uitleg
waarom iets zinkt of drijft.
Zorgen dat iedereen meedoet en niet
met andere dingen bezig is.
Afsluiting
De leerlingen kijken rond welk
voorwerp er zeker blijft drijven of
welk voorwerp er zeker zinkt. We
gaan het proberen als het mogelijk is.
Zorgen dat de leerlingen blijven zitten
en dat iedereen er over nadenkt welk
voorwerp er blijft drijven of welk
voorwerp er zinkt. Verschillende dingen
uitproberen als dat mogelijk is.

Kernactiviteit: Gymles.

Didactische werkvormen
Inhoud
Tijd
Inleiding
De leerlingen die trekken in de klas hun gymkleding aan. Ik help waar
nodig is, met bijvoorbeeld het strikken van de veters. Daarna gaan de
helpende handjes voorop naar de speelzaal. Daar gaan de leerlingen op
een bank langs de kant zitten. We beginnen de les met een kort tikspel.
De leerlingen die staan op een mat, dit stelt een eiland voor. Er zijn
twee krokodillen (tikkers). De andere leerlingen die moeten overlopen
naar de andere matten maar ze mogen niet getikt worden door de
krokodil anders zijn ze af en moeten ze aan de kant gaan zitten. Dit
doen we een aantal keer.
15 min.
Kern
De leerlingen die gaan weer aan de kant zitten. Ik ga de toestellenbaan
uitleggen. De leerlingen die lopen eerst over een schuine bank de kast
op en springen er vervolgens weer vanaf. Ze letten daarbij erop dat ze
goed neerkomen. Ik leg uit hoe je goed moet neerkomen wanneer je
van een hoger iets afspringt. Je moet goed door je knieën zakken en
stevig op je benen staan. Je mag je niet slap naar voren laten vallen.
Het is de bedoeling dat aan het einde van de les bijna iedereen een
goede landing heeft wanneer hij van de kast afspringt. Eerst leg ik het
kussen achter de kast zodat ze het daarop kunnen oefenen. Later leg ik
een mat achter de kast zodat ze daarop moeten springen.
De andere oefening is dat ze op een dunne balk over de sloot moeten
20 min.
lopen en dat ze niet in de sloot mogen vallen want daar zwemmen
gevaarlijke vissen. Ook hier moeten ze wanneer ze van de balk
afspringen letten op hun afsprong.
Als laatste oefening mogen ze over de schuine bank op de kast lopen
er dan met een andere schuine bank er weer af glijden. Ze moeten
goed hun evenwicht bewaren op de glijbaan, want anders vallen ze in
het water. Tussen het circuit leg ik verschillende hoepels neer
waardoor ze moeten lopen want de rest van de zaal, dat is de sloot.
Afsluiting
Als afsluiting nog een herhalingsspelletje. Ik speel nog een keer de
estafette die ze vorige week ook al hebben gedaan. Ze brengen de
pittenzakjes naar de overkant en de groep die het eerste klaar is heeft
gewonnen. De leerlingen gaan terug naar de klas en gaan zich
aankleden.
10 min.

Leeractiviteiten
(Wat doen de leerlingen?)
Organisatie / materialen.
Inleiding
De leerlingen die kleden zich om en
ze gaan naar de speelzaal. Ze luisteren
naar de uitleg van het krokodillenspel.
Ze spelen het spel een aantal keer.
Zorgen dat de zaal klaar staat, voor het
spel, maar ook voor de toestellenbaan.
Zorgen dat iedereen snel omkleed en
rustig naar de speelzaal gaat.
Kern
De leerlingen kijken naar de uitleg
van de toestellenbaan. Ze kijken naar
de methode van het landen van de
kast. Verder volgen ze de
toestellenbaan.
Zorgen dat iedereen goed oplet tijdens
de uitleg. Zorgen dat iedereen let op zijn
landing en ze herstellen als het niet
goed gaat, het nog een keer uitleggen.
Afsluiting
De leerlingen spelen nog een keer het
estafettespel. Daarna gaan ze terug
naar de klas en gaan ze aankleden.
Zorgen dat iedereen met het spelletje
meedoet en dat ze daarna rustig naar de
klas gaan en gaan aankleden.

Kernactiviteit: Waterzuivering.

Didactische werkvormen. Inhoud
Tijd
Inleiding
Ik heb hier drie teiltjes met water staan.

Is dit schoon water of vies water?

Waar kunnen we schoon water voor gebruiken? (drinken, wassen,
koken)
5 min.
Kern

Wanneer wordt schoon water vies? (wassen, afwassen, rommel
erin)

Zullen we dit schone water vies maken?
In het eerste teiltje wassen we een paar vuile bekers af. In het tweede
teiltje maken we een paar verfkwasten schoon en in het laatste teiltje
doen we een beetje zand, blaadjes en steentjes om het water vies te
maken. Ik stop het vies water even in drie glazen uit iedere teil eentje
zodat jullie goed kunnen zien hoe vies het is.

Kunnen jullie bedenken hoe ik dit vieze water misschien weer
schoon zou kunnen maken?

Wat hebben we daar dan voor nodig? Deze zeef misschien?
Ik voer een aantal van de dingen uit, het zeven van het water en het
gieten van water door een stuk stof.
15 à 20
min

Is het water nu al wat schoner geworden?

Wat zit er in de zeef?

Is het water nu schoon?
Tot slot laat ik het filteren van het water zien. Ik laat door een iemand
het water door een filterzakje gieten en laat de kinderen vertellen wat
er gebeurt.

Is het water schoon geworden? (ja, bijna)

Kunnen we het water nu drinken, net als het water uit de kraan?
We kunnen het water nog niet drinken, want we hebben in teil 1 een
beetje afwasmiddel gebruikt, maar dat is opgelost in het water. Net als
een klontje suiker dat oplost in water. Je ziet het niet meer maar het zit
er wel nog steeds in.
Afsluiting
Dus hoe zouden we het water kunnen schoonmaken? Welke manieren
hebben wij hier in de klas gebruikt? Wat zou je eerst moeten doen en
wat als laatste? (eerst de grote dingen eruit halen door middel van een
zeef en vervolgens de kleine deeltjes eruit halen door middel van een
filter en als laatste de opgeloste deeltjes eruit halen)
5 min.

Leeractiviteiten
(Wat doen de leerlingen?)
Organisatie / materialen.
Inleiding
De leerlingen die bedenken waar je
schoon water voor kunt gebruiken.
Zorgen dat de materialen die nodig zijn
in het lokaal aanwezig zijn. (zes teiltjes,
drie glazen, zeef, aantal filterzakjes,
watten, zand, afwasmiddel, stukje stof)
Kern
De leerlingen die bedenken dingen
waarmee je het water schoon zou
kunnen maken. Ze voeren een aantal
dingen uit om het water mee schoon
te maken en ze kijken naar het
resultaat.
Zorgen dat de leerlingen mee doen en
dat ze echt nadenken over hoe je het
water schoon zou kunnen maken.
Afsluiting
De leerlingen vertellen de manieren
waarop je water zou kunnen schoon-
Zorgen dat iedereen nog even oplet.
maken

Kernactiviteit: Muziekles Tikke takke regen.

Didactische werkvormen
Inhoud
Tijd
Inleiding
Ik heb een speciale jas aan weet iemand wat voor jas dat is en
waarvoor je hem nodig hebt? We gaan het vandaag hebben over de
regen. Ik ga er een liedje over zingen, luister maar goed.
5 min
Kern
Waar gaat het over in dit liedje? Waar valt die regen allemaal op?
(dak, wegen, regenjas) Ik heb hier een doos, wat zou hier in kunnen
zitten? Waar lijkt het geluid op dat ze maken in deze doos als ik
ermee schud? Er zitten bamboestokjes in die we gaan gebruiken voor
het liedje. Maar ik wil voordat ik de stokjes ga uitdelen eerst iets met
jullie afspreken. We gebruiken de stokjes alleen voor het liedje en
verder is het stil. Je legt ze voor je neer op de grond. Ik ga het liedje
nog een keer zingen met de bewegingen erbij, kijk goed wat ik doe
want ik ga er zo vragen over stellen. Welke bewegingen heb ik
20 min
gemaakt? Wat beelden de stokjes uit? Jullie gaan nu stampen op het
stukje plens, plens, plas, plas, plas. Daarna gaan jullie dat stukje van
het liedje zingen en zing ik de rest van het liedje. Vervolgens mogen
jullie de rest van het lied zingen. Daarna ga ik de stokjes uitdelen en
gaan we met z’n allen de bewegingen oefenen en ze gezamenlijk met
het liedje zingen.
Afsluiting
We gaan tot slot nog een keer het liedje gezamenlijk zingen. We
zingen ook nog een keer het liedje van visje, visje.
5 min

Leeractiviteiten
(Wat doen de leerlingen?)
Organisatie / materialen.
Inleiding
De leerlingen reageren op mijn
vragen over de regenjas.
Zorgen dat ik de regenjas bij me heb en
dat iedereen meedoet met het liedje.
Zorgen dat iedereen oplet voor het
nieuwe liedje.
Kern
De leerlingen beantwoorden de
vragen over het liedje. Ze luisteren
goed naar het liedje en bedenken wat
er in de doos kan zitten. Ze doen de
bewegingen mee. Tot slot kunnen ze
het gehele liedje zingen.
Zorgen dat iedereen meedoet en dat ze
rustig op hun stoel blijven zitten. De
leerlingen die niet meedoen die moeten
het dan maar even alleen voorzingen als
ze het liedje wel kunnen.
Afsluiting
De leerlingen zingen de beide liedje
nog een aantal keer en gaan dan
verder met het volgende op het
programma.
Zorgen dat iedereen meedoet.