Kruissteek

Groep: groep7,groep8
Vakgebied: beeldendevorming
Thema: overige
Omschrijving: Met de kruissteek borduren.
Zoekwoorden: naaien borduren kruissteek aanhechten hechten naald draad maken

Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl

Kruissteek voor groep 7 en 8

Lesdoel:

De leerlingen kunnen in kruissteek borduren.

De leerlingen kunnen contouren borduren met een stiksteek.

De leerlingen kunnen bij het borduren een patroon van een teltekening overbrengen
op een stuk blanco stof

De leerlingen kunnen draden splijten

Tijd:
2 x 50 minuten

Materialen:

Aïda 11 0f 14

DMC splijtgaren

Stompe borduurnaald

Schaar

Kopieën van patronen (bijlage 2)

Spelden

Stiften

Liniaal van min. 50 cm

Organisatie:
Deze opdracht bied ik in groepjes aan.
Op het tafeltje liggen een aantal patronen. Deze patronen zitten in een klapper en zijn
origineel. Iedere leerling krijgt een stuk aïda van 15 x 15. Ik bepaal deze afmeting
omdat het erg moeilijk is om de juiste afmeting te vinden. Namelijk: de maat van het
borduurwerk is gelijk aan het aantal kruisjes van het ontwerp gedeeld door de gauge van
het stof. Vermenigvuldig deze uitkomst met 2½ en je hebt de maat in centimeters. Als
de afbeelding die de leerling uitzoekt erg klein is kan hij/zij er twee borduren. Op elk
tafeltje ligt een schaar, spelden, stiften en borduurnaalden.

Inleiding:
Als eerste laat ik de leerlingen de voorbeelden die ik gemaakt heb zien. Ik heb van de
voorbeelden wenskaarten gemaakt. Dit hoeven de leerlingen echter niet te doen. Ik pak
een patroon als voorbeeld. Op de meeste patroontjes staat het midden van het
borduursel aangegeven met pijltjes. Dan vouw ik een stuk aïda horizontaal en verticaal
dubbel en steek op het punt waar deze twee lijnen bijeen komen een speld. Hier begin je
met het borduren. In een patroon staan meestal al adviezen voor kleuren. De leerlingen
mogen ook zelf een kleurkeuze maken. Ik doe voor hoe je het DMC garen splijt. We
gebruiken telkens 2 draden van 50 cm voor de kruissteek en 1 draad van 50 cm voor de
stiksteek.
Ik doe de steken voor. Het papier waar voorbeelden van de steken staan (bijlage 1) leg
ik op het tafeltje neer. Op deze manier bevorder ik het zelfstandig werken.

Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl

Kern:
De leerlingen mogen een patroontje uitzoeken en hier een kopie van maken. Dan gaan ze
de kleuren bepalen en bijelkaar zoeken. Met de liniaal kunnen ze meten of de draad
ongeveer 50 cm is. Als ze het midden van de stof hebben bepaald kunnen ze beginnen
met het eerste kruissteekje. Het is gemakkelijk om op de kopie met stiften te kleuren
welke kruissteekjes ze hebben gehad.

Afsluiting:
Een leerling kan zelf bepalen wat hij met het geborduurde werkje wil gaan doen.
Misschien willen ze het thuis in een lijstje stoppen. Of willen ze er een wenskaart of een
speldenkussentje van maken. Ik laat dit aan de leerlingen zelf over, het ligt er ook aan
hoeveel tijd er nog voor is.
De leerlingen kunnen aan het einde van de les de materialen zelf opruimen. Als ze nog
niet klaar zijn met borduren steken ze hun naald in het werkje.

Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl

Bijlage 1

De kruissteek:
Haal twee draden door de naald en steek die door de stof; laat 2 cm draad aan de
achterkant hangen. Houd dit losse stukje goed vast en zorg dat het door de eerste vier
of vijf kruissteken wordt vastgezet. Knip af wat nog blijft uitsteken.
Het is het verstandigst om de kruissteek in rijen uit te voeren. Eerst borduur je in de
heengaande rij eerst de basissteken, en daarna maak je deze met deksteken af. Zie
tekeningen.

Als een paar kruisjes hebt geborduurd gebruik je deze ook als oriëntatiepunt en tel je
vandaar uit, in plaats vanuit het midden. Om af te hechten haal je de naald door vier of
vijf steken heen en knipt de draad vlakbij de stof af.

Stiksteek:
Op veel patronen komen stiksteken voor om contouren en details aan te geven. Je
herkent ze aan de ononderbroken lijn. De stiksteken worden pas aangebracht als alle
kruissteken klaar zijn, en worden in een doorlopende lijn geborduurd. Hoe je dat doet
zie je op de volgende afbeeldingen.

Copyright © 2000 - 2001 Lesidee. Alle rechten voorbehouden.
Voor meer lesideeën: ga naar www.lesidee.nl

Bijlage 2 Patronen